od czego by
  • Co ma brona do obrony?
    12.09.2018
    12.09.2018
    Czy zdaniem Państwa istnieją związki znaczeniowe słów broń, obrona ze słowem określającym czynność rolniczą, mianowicie bronowaniem? U dawnych Słowian bardzo ważnym był zwyczaj oborywania granic, co stanowi magiczną ochronę (obronę) przed rozmaitymi energiami, duchami, które mogłyby wejść w szkodę. Oborywaniem wyznaczano i utrwalano granice. My dzisiaj mówimy o obronie granic. Wyjaśnienia słów broń i brona w Słowniku prasłowiańskim jedynie zwiększyły ilość rodzących się pytań…
  • Co płazom uchodzi płazem?
    11.10.2011
    11.10.2011
    Dzień dobry!
    Chciałem zapytać o płaza. Jak to się stało, że wyrażenia typu ujść płazem i płazować dały początek nazwie gromady zwierząt?
  • Co po co do zasady?
    2.10.2018
    2.10.2018
    Dzień dobry,
    Natrafiłam na takie zdanie: Co do zasady kandydaci, którzy uzyskali wynik pozytywny z rekrutacji wstępnej oraz po… . Zastanowiło mnie użycie pierwszego przecinka w tym fragmencie: Co do zasady kandydaci, którzy uzyskali… . Czy nie powinno być:
    Co do zasady, kandydaci którzy uzyskali … . A może tak: Co do zasady, kandydaci, którzy uzyskali … .

    Wywiązała się w pracy dyskusja i każdy ma inny pogląd, bardzo proszę o rozstrzygnięcie.
    Z poważaniem
    Barbara Wilimowska
  • co to jest..., czym jest... – po raz kolejny

    21.02.2023
    21.02.2023

    Szanowni Państwo,

    nie podoba mi się następujące zdanie: „Zacznijmy od tego, co to jest miłość". Czy nie powinno być 'czym' zamiast 'co', mianowicie: Zacznijmy od tego, czym jest miłość.

  • czemu czy dlaczego?
    11.05.2008
    11.05.2008
    Coraz częściej w mowie potocznej i tłumaczeniach dialogów spotykam pytania: „Czemu stoisz?”, „Czemu nie śpisz?”, „Czemu jestes smutny?”. Wydaje mi się, że poprawnie powinno byc DLACZEGO?
    Pozdrawiam i czekam na odpowiedź
    Barbara Witkowska-Bielecka
  • Składnia wyrazu winien

    5.07.2021
    5.07.2021

    Dzień dobry, Szanowni Państwo,

    uprzejmie proszę o informację dotyczącą składni czasownika: "winien" oraz "winny".


    Kiedy będzie występować po tych czasownikach rzeczownik lub zaimek w dopełniaczu, a kiedy w celowniku? Od czego to zależy?


    Jak podaje WSJP:

    "winien" (czemu / czego)

    "winien" wszystkiemu; (celownik)

    "winien" porażki, śmierci, tragedii, zbrodni (dopełniacz)


    "winny" (czego)

    "winny" zaniedbań (dopełniacz)


    Dziękuję serdecznie.


    Pozdrawiam

  • Co najmniej minus 10 stopni
    26.02.2016
    26.02.2016
    Szanowni Państwo,
    w języku potocznym często słyszę, że jest co najmniej -10 stopni, kiedy ktoś ma na myśli, że jest -10 stopni lub mniej. Przyznam, że lekko mnie to kłuje. Wolę mówić, że jest co najwyżej -10 stopni lub że jest co najmniej 10 stopni mrozu.
    Czy uważają to Państwo za objaw puryzmu i zbyt logicznego podchodzenia do języka i z praktycznego punktu widzenia nie widzą niczego niewłaściwego w pierwszej wersji? A może co innego w normie potocznej, co innego we wzorcowej?
    Czytelnik
  • Co się zowie i ile wlezie
    4.05.2017
    4.05.2017
    Szanowni Państwo,
    czy zwroty ile wlezie i co się zowie zaliczają się do grupy sfrazeologizowanych, których nie oddzielamy przecinkiem od reszty wypowiedzi?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • co – to, choć – to
    5.06.2017
    5.06.2017
    Szanowni Państwo,
    interpunkcja zdań, w których pojawia się wyraz to, nie daje mi spokoju… Oto kolejne przykłady, w których mam wątpliwości:
    Zgadza się, kończyliśmy teorię nakryć, a choć tego nie widać(,) to ostatnia strona to notatki z ćwiczeń.
    Co złego(,) to nie my
    I co jest ważne(,) to fakt, że nie była traktowana jako zagrożenie.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Co to jest diham?
    3.01.2005
    3.01.2005
    Witam!
    W Wielkim słowniku ortograficznym występują nazwy monet: diham oraz dirham, jednakże nie ma odsyłaczy, które by stwierdzały synonimiczność tych nazw. Czyżby to były dwie różne monety? Podobnie rzecz ma się z nazwami roślin: jastrun oraz jastruń, które z całą pewnością są tym samym, ale słownik podaje jako dwa niezależne od siebie hasła.
    Pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego